Kapalı Genleşme Tankları ısıtma sistemlerinde ısınan suyun hacimsel değişimini karşılamak, sıhhi tesisat uygulamalarında pompa tarafından oluşturulan statik basıncı kullanım seviyesinde tutmak ve su debisinde oluşan değişimleri kompanse etmek amacıyla tasarlanmıştır. Sistemde, doğru seçilmiş bir genleşme tankı, ani basınç değişimlerine engel olur, tesisat elemanlarının ve pompanın ömrünü uzatır.

TABLO: 1

TABLO: 2

   TABLO: 3

 
SİSTEMDEKİ DOLAŞAN SU MİKTARININ HESABI

Vs : Q x f (litre)

Vs: Sistemdeki toplam su miktarı (lt)
Q: Kazanın ısıtma kapasitesi (kCal/h)
f: ısıtıcının ısı yayma gücü (TABLO: 1)  

Vg: Vs x n (litre)

Vg: Sistemin genleşecek su miktarı (lt)
n: Suyun sıcaklık farkına göre genleşme katsayısı (TABLO: 2)

Vn: Vg  ÷ K (litre)

Vn: Normal genleşme deposu hacmi (litre)
K: Ön basınç ile Emniyet ventili basınç ayarına göre katsayı (TABLO: 3)


SABİT BASINÇ ve EMNİYET VENTİLİ HESABI

Statik Basınç: Bina Kat Sayısı x 2.8 m/kat + Kazan Daire Kot Farkı = Toplam Kot Farkı ÷ 10 = Bar

Ön Gaz Basıncı: Statik Basınç + (0.2 ~ 0.5 bar ilave edilir.)

Emniyet Ventil Basınç Değeri: Pventil = Pemniyet – Ptolerans

Pem:  İŞLETME BASINCI
Ptolerans: Pem ≤ 5 bar ise 0.5 kabul edilir.
Şayet; Ptolerans: Pem > 5 bar ise Pem x 0.1 alınır.

ÖRNEK HESAP I

10 katlı ve 22 daireli bir apartmanda ısıtıcı eleman olarak panel radyatör kullanılmıştır. Sistemde 70/50 °C su dolaşmaktadır. Binada 200.000 kCal/h ısıtma gücünde bir kazan bulunmaktadır. Sistemde kullanılacak genleşme deposunun basıncı ve hacmi nedir?

1) BASINÇ SINIFI

Statik Basınç: 10 x 2.8 + 3 ==> 31 ÷ 10 ≅ 3.1 bar

Ön Gaz Basıncı: 3.1 + 0.4 = 3.5 bar

Pem: 5.5 bar (işletme basıncı)

Emniyet Basınç Değeri: 5.5 – 0.5 = 5 bar
 
2) SUYUN NORMAL HACMİ

Sistemdeki Toplam Su Hacmi:

Vs: Q x f,       f: (TABLO: 1'den )

Vs: 200.000 x 10 ÷ 1000 = 2000 litre

Sistemdeki Genleşen Su Hacmi:

Vg: Vs x n,       n: (TABLO: 2'den )

n: 900 - 100 = 0.0359 – 0.00027 = 0.0356

Vg: 2000 x 0.0356 = 71.2 Litre

3) GENLEŞME DEPOSUNUN NORMAL HACMİ

Vn : Vg ÷  K

K: ( Ön gaz basıncı 3.5 bar emniyet ventili basıncını da 5 bar kabul ederek (TABLO: 3)'ten K : 0.25 )

Vn: 71.2 ÷ 0.25 = 284.8 litre

Vn : 300 litre ==> STANDART: LR 300/6 SEÇİLİR.

ÖRNEK HESAP II

4 Katlı ve 16 daireli bir apartmanın çelik panel radyatör sisteminde 70/50 °C çalışan 180.000 kCal/h ısıtma gücündeki bir kazan için seçilecek genleşme deposu hesabı; kazan işletme basıncı 5 bardır. Buna göre;

Statik Basınç: 4 x 2.8 + 3 ==> 14.2 ÷ 10 = 1.42 bar.
Ön Gaz Basıncı: 1.42 + 0.1 = 1.52 ==> 1.5 bar. (22 lbs)

Normal Hacmi;

Sistemdeki toplam su hacmi:
Vs= Q x f = 180.000 x 12 ÷ 1000 = 2160 Litre

Sistemdeki genleşen su hacmi:
Vg= Vs x n = 2160 x 0.0356 = 76.89 Litre

Genleşme Deposunun Normal Hacmi;

Vn = Vg ÷ K (Ön gaz basıncı 1.5 bar Emniyet ventili (3-0.5)= 2.5 bar)

K: Tablo 3'ten K = 0.28

Vn= 76.89 ÷ 0.28 = 274.6 Litre

Vn= 300 lt STANDART : LR 300/6 seçilir.